Po dodawaniu mnożenie liczb naturalnych jest najprostszym działaniem matematycznym. Jest też bardzo często stosowane, choćby do obliczenia ceny zakupów. Jeśli kupujemy \(8\) paczek herbatników w cenie \(6\) zł za paczkę, to zapłacimy… I tu zaczyna się problem. Oczywiście wiadomo, że należy wykonać mnożenie \(8\times 6\). Jednak wiele osób nie potrafi szybko określić jego wyniku. Czy jest jakiś sposób uporania się z tym problemem?
Pół biedy, jeśli wiemy, że mnożenie jest w gruncie rzeczy skróconym zapisem dodawania. Liczmy: \(6\), \(12\), \(18\), \(24\), \(30\), \(36\), \(42\), \(48\). Zapłacimy więc \(48\) zł. Trudne do obliczenia, nieprawdaż? Czyż nie jest łatwo po prostu zapamiętać, że \(8\times 6=48?\) Okazuje się, że takiego działania oraz wielu podobnych działań polegających na mnożeniu dwóch liczb naturalnych w zakresie od \(1\) do \(10\) nie potrafi szybko wykonać znakomita większość społeczeństwa.
Warto więc popularyzować i promować znajomość tabliczki mnożenia. Naprzeciw tej potrzebie, nabierającej już rangi społecznej, wychodzi organizowany rokrocznie od roku 2011 (z przerwą w roku 2022) Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia. W roku 2023 dzień ten zaplanowano na piątek, 17 listopada. Najważniejszym jego elementem jest krótki egzamin z tabliczki mnożenia. Egzaminatorzy wychodząc na ulice miast zadają wybranym osobom po pięć pytań z tabliczki mnożenia. Sam również możesz się przetestować online!
Wyniki przeprowadzonych w latach 2011–2021 egzaminów nie napawają optymizmem. Według danych dostarczonych przez organizatorów w kolejnych latach bezbłędnie na wszystkie pięć zadanych pytań odpowiadało coraz mniej osób, co widać w poniższej tabeli.
| Rok | Odsetek poprawnych odpowiedzi |
|---|---|
| 2011 | 60% |
| 2012 | 58% |
| 2013 | 56% |
| 2014 | 57% |
| 2015 | 57% |
| 2016 | 55% |
| 2017 | 53% |
| 2018 | 51% |
| 2019 | 53% |
| 2020 | 51% |
| 2021 | 46% |
W obliczu tego rodzaju danych inicjatywa przeprowadzania Światowego Dnia Tabliczki Mnożenia jest bardzo potrzebna. Miejmy nadzieję, że przyczyni się do poprawy świadomości konieczności znajomości podstaw szkolnej matematyki i jej przydatności w życiu codziennym.
Witaj Szymon,
piszesz najpierw o dodawaniu, więc jako anegdotę przytoczę pewien autentyk, a mianowicie o okolicznościach, w których dowiedziałem się o nowym działaniu matematycznym. Moja Kasia jak była w podstawówce, zapytana co było w szkole na matematyce odpowiedziała, że uczyli się dodawania. Po kilku dniach zadałem jej to samo pytanie i wtedy dowiedziałem się jak nazywa się działanie przeciwne: ODDAWANIE! Byłem dumny z córki, że wprowadziła mnie w świat nowych pojęć matematycznych 🙂
Mnie w podstawówce doskwierało, nie wiedzieć czemu, \(7\times 9\). Wszystkie inne kombinacje weszły w łeb jak kluska w gęś, a \(7\times 9\) musieli mi starzy wbijać kablem od prodiża 🙂
Spytam przekornie czy przemienność gra tu jakąś rolę, czyli jak było z przyswojeniem wartości iloczynu \(9\times 7\)?
Dla mnie zawsze ciekawym było, że mnożenie nie zawsze jest przemienne. A mam na myśli mnożenie macierzy. Aby to w ogóle było możliwe to „sine qua non” liczba kolumn macierzy pierwszej musi być równa liczbie wierszy tej drugiej. Tak to matematyka stanowi!
Gdy po raz pierwszy rozwiązywałem zapis macierzowy metody najmniejszych kwadratów – to mi szczęka opadła. Bo pomyliłem kolejność macierzy. I pół wieczoru dociekałem, gdzieżem to ja się pomylił!
Marcinie, jednak akcja Światowego Dnia Tabliczki Mnożenia skierowana jest w bardziej elementarną stronę. Nie każdy będzie mnożył macierze. A już na poziomie prostych (i przemiennych) mnnożeń występują problemy. Zatem skierujmy myśli ku dobremu opanowaniu tabliczki mnożenia, a nad nieprzemiennością mnożenia macierzowego i immanantnie z nim związanego składania przekształceń geometrycznych czy też innych działań grupowych zastanowimy się, lecz nie w tym miejscu.